İSTANBUL – Yağmur başladığında, en zirvesi bulutların ortasında kaybolan veyahut sisten görünmeyen plazaların eteğinde, 20 gündür grevde Hitachi Güç çalışanları. Sabah güneş doğmadan başladıkları iş, güneşin batıp tekrar doğmasına kadar süren kesintisiz mesaileriyle onlar aslında kentin görünmeyenleriydi. Lakin bugünlerde kamuoyu, Hitachi Güç emekçileri başta olmak üzere GE Grid Solutions, Schneider Elektrik ve Arıtaş Kriyojenik çalışanı yaklaşık 2 bin kişiyi görsel ve yazılı basında hayli görür oldu. Patron sendikası MESS’in yüzde 40’lık teklifini reddeden çalışanlar, greve çıktı, talepleri açık, pazarlık masası kurulana kadar grev.
Personeller grev vardiyasını düzenliyor. MESAİ İLE GELİRİ ARTIRIYORLAR
İşçiler artık fabrikada değil. Birden fazla kapısı olan fabrikaların turnikelerinde ya da mal kabul girişlerinde nöbette. Kesintisiz ve eksiksiz iştirakle süren grevi birkaç gün boyunca takip edip Gazete Duvar olarak gözlemledik.
Pendik, Kartal, Gebze ve Dilovası dörtgeninde ömür sürüyor birçok. Askerlikten sonra evlenip işe başlamış bir kısmı. Diğer fabrikadan gelenler de olmuş, öteki meslek kümelerinden gelenler de. Bir tanesi eczacı yanında çalışmış. “Esnaf yanında çalışarak aile geçindirmek zor” diyor. O nedenle bırakmış ve fabrikada personel olmaya karar vermiş. Fabrikada kazandıkları paralar da yüksek değil ama fazla mesai yaparak daha fazla gelir sahibi olabiliyorlar.
Grevdeki çalışanlar sırasıyla çay nöbetinde. GREV VARDİYASI
Fabrikadaki çalışma sistemlerini grevde de sürdüren çalışanlar, 3 vardiya halinde nöbete devam ediyor. Bu kere hava soğuk, rüzgarlı ve birtakım günler de yağışlı. Akşamın soğuğunda, ufukta beliren kızıllıkla, seher vaktinde daima yanan ateşe, çalışanlar için olmazsa olmaz çay imali eşlik ediyor. Her birinin bir vazifesi var. Kimi varilde yanan ateşin sönmemesi için odun kırarken, kimi ise ortamın dumana boğulmaması için ateşin oksijenle buluşmasına dayanak oluyor. Oluşan külü ise bir yerde toplayıp çöpe götürüyorlar. Rutin her sabah paklık yapılıyor, kedilere mama veriliyor. Çay demleniyor, sabah toplantısı başlıyor. Sonra nöbet başlıyor. Listeler denetim ediliyor, grevi kimlerin devralacağı belirleniyor. Vardiya değişikliğinde, sadece grev alanı değil, fabrika turnikelerine bekçiler gönderiliyor. Onlarca servis boş geliyor, boş dönüyor. Emekçilerin bu kadar örgütlü olmasının sırrı sendikalı olmalarının yanı sıra, tıpkı iş yerinde 15-20 yıllık dostluklarının olması da geliyor. Hatta bu birlik, işe yeni başlamış, haftalık çalışanlara da yansımış. Bir usta çırak transferi üzere. Sadece eşin yapılış biçimi değil, fabrika içerisinde oluşan kültür de aktarılıyor.
Sabah nöbetini devralan emekçiler toplantıda. Toplantı bitince, grev alanına dayanışma ziyaretine gelenlere, poğaça börek ikram edenine kadar vardiya tamamlanıyor. Ziyaretler genelde, sabah ve öğle saatlerinde gerçekleşiyor. Alanda çay hiç eksik olmuyor. Sabah gazeteler ve televizyonlar taranıyor. Kendilerinin nasıl temsil edildiğini ya da röportaj verdikleri gazete ve televizyonlarda nasıl göründüklerini birbirlerine izletip “ünlü oldun” diye şakalaşıyorlar.
Fabrika kapısı önünden bir an olsun bile ayrılmıyorlar. Karşılarında polisler de benzeri bir nöbette. Onlar da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ulusal güvenliği bozucu olduğu gerekçesiyle yasakladığı grevde, hangi pankartın nereye asılıp asılmayacağını denetim ediyorlar. Ruhsal harbin yaşandığı fabrika önlerinde, grevdeki çalışanlar epey sükunetli davranıyor. Tartışmalardan kaçınıyor, tansiyon çıkmaması için ihtimam gösteriyorlar.
Soğuktan korunmak isteyen emekçilerin, yakacak odunları kesip depoladıkları yer. ‘GREVE ÇIKIŞ TARİHİ VARDIR, BİTİŞ YOKTUR’
Üretimden gelen güçlerinin en büyük güç olduğuna inanıyorlar. Her gelene de bunu anlatıyorlar. Moral ve motivasyonlarının yerinde olduğunu söz ediyorlar. Suya muhtaçlıkları olduğunda en yakın mescide gidiyorlar. Hijyen gereksinimlerini da fabrika dışından karşılıyorlar. Personeller, birbirlerine iş yerinin rastgele bir imkanından yararlanmayı yasakladı. Patronlarının kendilerine yönelik kullanabileceği bütün münasebetlere ortadan kaldırmak için gerekli ihtimama epey dikkat ediyorlar. Isınmak için yakacakları odunları hazır etmişler. Epey de odun görünüyor. Grevin 16’ncı gününde bir ton odun istiflediler. “Bu çok değil mi? diye sorduğumuzda, “Bizde greve çıkış aşikardır, bitiş belirli değildir” karşılığını verdiler.
İŞVEREN SENDİKASINDAN BİRİNCİ TAVİZ
Erdoğan’ın grevi yasakladığı gün, birbirlerine olan inançları güçlü olsa da “Biz meslek lisesi çıkışlıyız, onlar kadar hak hukuk bilmiyoruz” diyorlar, ellerindeki tek gücün üretim olduğunun da farkında olarak. Grevdeki emekçileri bugüne kadar pek çok siyasi parti ve milletvekili ziyaret etti. En son Özgür Özel Gebze’deki personelleri ziyaret etmiş ve ‘milli güvenliği bozucu’ münasebetine reaksiyon göstermişti. Özel’in personellerin yanında olduğuna dair bildirisi da güçlü hissetmelerine neden olmuş. Bilhassa Birleşik Metal İş Sendikası Özkan Atar’ın personellerle yaptığı konuşmada, kararlı olması, grevin yasaklanmamasının Anayasal olmadığını vurgulaması çalışanların genel tutumunda oldukça tesirli oldu ki 20 günün sonunda bugün Hitachi için MESS, sendikayı masaya davet etti.
Grev tabelasında her gün bir slogan belirleniyor.